Ἡ ἄφιξη τοῦ ἀποστόλου Παύλου στ μακεδονική Βέροια καί τό κήρυγμά του στούς κατοίκους της, οἱ ὁποῖοι «δέξαντο τόν λόγον μετά πάσης προθυμίας» (Πράξ. 17.11) ἄνοιξε ἕνα νέο λαμπρό κεφάλαιο στήν ἱστορία τῆς πόλεως. Οἱ εὐγενεῖς Βεροιεῖς διατήρησαν τήν ἀνάμνηση τῆς ἐπισκέψεως τοῦ πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου καί τοῦ Βήματος, ἀπό τό ὁποῖο κήρυξε τό Εὐαγγέλιο, καί καλλιέργησαν τόν σπόρο τοῦ Εὐαγγελίου πού ἔσπειρε στίς ψυχές τους.
Ἡ ἄνθηση τῆς χριστιανικῆς Ἐκκλησίας τῆς Βεροίας στά χρόνια πού ἀκολούθησαν εἶναι ἐμφανής ὄχι μόνο στά πρόσωπα τῶν μαρτύρων, τῶν ἁγίων καί τῶν ὁσίων τούς ὁποίους ἀνέδειξε, ἀλλά στούς πολυάριθμους ναούς τούς ὁποίους ἀνήγειραν οἱ εὐσεβεῖς κάτοικοί της.

Οἱ παλαιοχριστιανικές βασιλικές, τά θεμέλια τῶν ὁποίων ἔφερε στό φῶς ἡ ἀρχαιολογική σκαπάνη, ὁ περίκλυτος παλαιός Μητροπολιτικός ναός τῶν ἁγίων πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου, λαμπρό μνημεῖο τῆς μεσοβυζαντινῆς περιόδου, ἀλλά καί τῆς ἐντοίχιας ζωγραφικῆς τοῦ 13ου αἰῶνος, ὁ ὁποῖος ἀποκαταστάθηκε καί ἐπανεγκαινιάσθηκε τό ἔτος 2016, καί πολλοί μικροί ὑστεροβυζαντινοί καί μεταβυζαντινοί ναοί πού βρίσκονται διάσπαρτοι στόν ἱστό τῆς πόλεως, καί ἀκόμη ὅσοι δυστυχῶς κατεστράφησαν, μαρτυροῦνται ὅμως ἀπό τίς ἱστορικές πηγές, δικαιολογοῦν ἀπόλυτα τό προσωνύμιο «μικρή Ἱερουσαλήμ» πού δόθηκε στή Βέροια.

Σέ αὐτούς προστίθενται τά ἔργα τῶν εὐλαβῶν ἁγιογράφων, ἀντιγραφέων, χρυσοχόων, ἀργυροχόων, κεντητῶν καί πολλῶν ἄλλων οἱ ὁποῖοι δημιούργησαν ὑπέροχα κομψοτεχνήματα, φορητές εἰκόνες, χειρόγραφα, ἱερά ἄμφια καί σκεύη, ἐπιταφίους καί ἱερά καλύμματα συνεχίζοντας τή βυζαντινή καλλιτεχνική παράδοση μέχρι σήμερα. Μερικά ἀπό αὐτά εἶναι ἔργα Βεροιέων καλλιτεχνῶν, ἄλλα ἀφιερώθησαν ἀπό εὐσεβεῖς δωρητές στούς ναούς της καί ἄλλα προσεφέρθησαν ἀπό ἀρχιερεῖς στήν τοπική μας Ἐκκλησία.

Ἡ πίστη καί ἡ εὐσέβεια ἐνέπνευσαν τούς δημιουργούς, κατηύθυναν τό χέρι τους καί τούς χάρισαν τήν ὑπομονή πού ἀπαιτεῖ ἕνα ἔργο τέχνης. Αὐτά τά ὑπέροχα ἔργα τέχνης τά ὁποῖα ἀφιερώθηκαν στόν Θεό καί τή λατρεία του ἀποτελοῦν γιά τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας τούς Ἱερούς Θησαυρούς της, τούς ὁποίους φυλάσσει στό Παύλειο Κειμηλιαρχεῖο της, καί τούς παρουσιάζει καί στούς εὐλαβεῖς καί φιλίστορες ἐπισκέπτες.

Ὁ Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας Παντελεήμων